ماجرای دنباله دار مسمویت دانش آموزان دختر در مدارس کشور یکی از مرموزترین حوادثی است که طی نیم قرن اخیر در ایران اتفاق افتاده و هنوز عاملان و اهداف آن ناشناخته مانده است.
کشیده شدن پای این ماجرا به سال ۱۴۰۲ نشان دهنده عزم جدی دست های ناشناخته در پشت پرده برای ناآرام کردن فضای عمومی جامعه است که نهادهای امنیتی را به چالشی جدی طلبیده و تاکنون سناریوهای مختلفی برای اهداف عاملان این حمله ها از سوی صاحب نظران تعریف شده که قطعا مورد توجه نهادهای امنیتی قرار دارد.
آنچه که در این حوادث بیش از همه جای تردید و سوال باقی گذاشته ناشناخته ماندن ماده عامل دگرگونی حال دانش آموزان است که مانند عوامل منتشر کننده آن در فضای مدارس هیچ ردی از خود به جای نمی گذارد.
در این ماجرا هدف قرار گرفتن مدارس دخترانه این گمانه را که گروه های تندرو مذهبی در پشت پرده این ماجراها قرار دارند تقویت و این شبهه را که به همین خاطر در شناسایی و برخورد با این عوامل سهل انگاری می شود مطرح کرد اما رهبری در اسفندماه ۱۴۰۱ در حاشیه مراسم روز درختکاری با اشاره به این حوادث تاکید کردند:
«مسئولین باید موضوع مسمومیت دانش‌آموزان را با جدیت دنبال کنند؛ این یک جنایت بزرگ و غیر قابل اغماض است و اگر مسمومیت دانش‌آموزان اثبات شود، باید عوامل این جنایت به اشد مجازات برسند. در مورد این افراد هیچ عفوی نخواهد بود.»
تا بدین ترتیب هیچ شک و شبهه ای برای برخورد و مجازات عاملان این جنایات باقی نماند.
اما این حوادث از کجا شروع شد؟

قم؛ شهر بی دفاع!
اولین حادثه مسمویت دانش آموزان دختر نهم آذر ۱۴۰۱ در هنرستان نور یزدانشهر قم ثبت شد و ۱۸ دانش آموز با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند.
چهار روز بعد دومین حادثه مسمومیت باز هم در هنرستان نوریزدان شهر قم ثبت شد و ۵۱ نفر از جمله سه معلم به اورژانس بیمارستان منتقل شدند و روز بعد مجید محبی سرپرست معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قم اعلام کرد پدافند غیر عامل از مدرسه نور یزدانشهر نمونه برداری کرده است و از دانش آموزان هم نمونه گرفته شده اما نتایج آن هیچ وقت اعلام نشد.
شاید در آن زمان کمتر کسی گمان می کرد دامنه این حوادث چنین گسترده شود اما در ۲۶ دی همان سال ۳۰دانش آموز در مدرسه فرزانگان شهر اردبیل با علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند و علت مسمومیت دانش آموزان تنفس مونوکسید کربن اعلام شد و ساعتی بعد فرماندار شهر اردبیل اعلام کرد که تعداد مسدومان این حادثه ۷۰ نفر بوده است.
بهمن ماه ۱۴۰۱ یکی از پرحادثه ترین ماهها برای دختران دانش آموز در اینن سال بود. در نخستین روز این ماه ۱۵ دانش آموز قمی با علائم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند و هفت روز بعد ۱۸ دانش آموز از مدرسه فاطمیه قم در منطقه صفادشت با علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند.
۱۰ بهمن همان سال چهارمین گزارش مسمومیت از مدرسه فاطمیه قم منتشر شد و ۱۸ نفر از دانش آموزان و کادر مدرسه مسموم شدند و ۶ روز بعد چهار گزارش مختلف از مسمومیت دانش آموزان دبیرستان دخترانه قرائتی، مدرسه طاها، مدرسه میثم و مدرسه امامی در قم منتشر شد و برای نخستین بار یک مدرسه پسرانه هم گزارش مسمومیت اعلام کرد، شمار دانش آموزانی که در این روز به بیمارستان فرستاده شدند، اعلام نشد. در همین روز، دکتر محبی، معاون دانشگاه علوم پزشکی قم در گفت و گو با خبر صدا و سیما گفت علت بروز نشانه های مسمومیت، تند تند نفس کشیدن دانش آموزان است.
۱۷ بهمن ۱۴۰۱، سه مدرسه فاطمه زهرا، شاهد رضوی و سید حسن برقعی اعلام کردند که دانش آموزانشان دچار مسمومیت شدند، شمار دانش آموزانی که در این سه مدرسه به بیمارستان فرستاده شدند اعلام نشد. گفته شده است که شمار مدارسی که در این روز اعلام مسمومیت کردند، هشت مدرسه و شمار دانش آموزانی که به بیمارستان فرستاده شدند ۱۶۱ نفر بوده است.
۱۸ بهمن ۱۴۰۱، تعدادی از والدین دانش آموزان قمی با تجمع در برابر استانداری خواهان دیدار با استاندار قم شدند. در همین روز، امیرآبادی نماینده قم از گفت و گو با وزیر آموزش و پرورش در مورد ماجرای مسمومیت دانش آموزان در قم خبر داد و گفت که وزیر می گوید علت مسمومیت ها، تنفس آمونیاک و منوکسید کربن است.

رد احتمال استفاده از گاز آمونیاک
۲۰ بهمن ۱۴۰۱، دکتر محبی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قم هم گمانه زنی ها در مورد احتمال مسمومیت دانش آموزان با گاز امونیاک را رد کرد و گفت هیچ علامتی که نشان دهد دانش آموزان مسموم شده در معرض آمونیاک قرار داشتند مشاهده نشده است.
۲۳ بهمن ۱۴۰۱، دانش آموزان و کادر مدرسه ریحانه النبی قم و چند مدرسه دیگر که نام آنها اعلام نشده با علایم مسمومیت به اورژانس بیمارستان ها مراجعه کردند. محبی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قم تعداد این دانش آموزان را ۳۷ نفر اعلام کرد.
۲۴ بهمن ۱۴۰۱، رییس دانشگاه علوم پزشکی قم در نامه ای به مدیر کل مدیریت بحران قم خواست که با کیسه پلاستیکی از مدارسی که گزارش مسمومیت اعلام می کنند نمونه هوا جمع شود و برای آزمایش در اختیار علوم پزشکی قرار بگیرد، هر چند این روش معمول نمونه گیری از هوا ست، اما دستمایه شوخی و عصبانیت در فضای عمومی شد.
۲۵ بهمن ۱۴۰۱، گزارش های دیگری از وقوع مسمومیت در مدارس قم منتشر شد اما نام مدارس اعلام نشد، دکتر محبی معاون دانشگاه علوم پزشکی قم در این روز اعلام کرد که ۱۱۷ دانش آموز با علایم مسمومیت به بیمارستان ها مراجعه کرده اند که نیمی از آن ها ظرف دو ساعت مرخص شده اند. تا عصر همان روز ۸۹ نفر از این دانش آموزان از بیمارستان ترخیص شده بودند و باقی آنها برای مراقبت بیشتر در بیمارستان باقی ماندند. در همین روز، ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که قوه قضاییه از وضعیت دانش آموزان قمی متاسف است و اعلام کرد که برخی از والدین دانش آموزان قمی در مورد مسمومیت فرزندانشان در دادسرای قم شکایت هایی را ثبت کرده اند.

مسمومیت ها احتمالا عمدی است
۲۷ بهمن ۱۴۰۱، وزیر آموزش و پرورش با حضور در یکی از بیمارستان هایی که دانش آموزان مسموم قمی در آن بستری بودند از تعدادی از آنها عیادت کرد.
۲۸ بهمن ۱۴۰۱، وزیر آموزش و پرورش ضمن عذرخواهی از خوانده هایی که دانش آموزانشان مسموم شده و در بیمارستان بستری شده اند، خبر داد که تیم ویژه ای در تهران برای پیگیری مساله مسمومیت دانش آموزان قمی تشکیل شده است و به خانواده ها اطمینان داد که آموزش و پرورش در کنار انها خواهد بود.
۳۰ بهمن همان سال ۱۱ دانش آموز قمی با علایم مسمویت راهی بیمارستان شدند. تیمی از وزارت بهداشت در قم با مسمولان استانی در مورد مسمومیت های دانش آموزان جلسه برگزار کردند.
پس از این حوادث دادستان کل در پیام خود برای دادستان قم، موضوع مسمومیت ها را نگران کننده خواند و گفت که این مساله احتمالا عمدی است.
۲ اسفند ۱۴۰۱ رییس اورژانس استان لرستان اعلام کرد که ۲۱ دانش آموز در دبیرستان دخترانه احمدیه بروجرد با علایم مسموییت در بیمارستان بستری شده اند، او گفت که کارشناسان آتش نشانی معتقد هستند مسمومیت این دانش آموزان به دلیل نشت منوکسید کربن رخ داده است.
۳ اسفند ۱۴۰۱، پانزده دانش آموز از سه مدرسه مختلف با گزارش مسمومیت به بیمارستان های قم مراجعه کردند. در مدرسه احمدیه بروجرد یک بار دیگر گزارش مسمویت اعلام شد و این بار ۵۱ دانش آموز با علایم مسمویت به بیمارستان فرستاده شدند.سازمان بازرسی استان لرستان اعلام کرد که مساله مسمومیت دانش آموزان مدرسه احمدیه را بررسی خواهد کرد و فرماندار بروجرد اعلام کرد که علت مسمومیت دانش آموزان نشت گاز منوکسید کربن بوده است.

افراط گرایان داخلی در صدر متهمان حوادث
۵ اسفند ۱۴۰۱، همایون سامه‌یح، عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفت که وزارت بهداشت و وزارت اطلاعات پیگیری موضوع مسمومیت دانش آموزان هستند و این موضوع باید هر چه سریع تر حل شود.
۶ اسفند ۱۴۰۱، ۴۴ دانش آموزان مدرسه احمدیه بروجرد یک بار دیگر با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدند. سازمان بازرسی استان لرستان اعلام کرد که دلیل مسومیت دانش آموزان مدرسه احمدیه روشن نشده است.
۶ اسفند ۱۴۰۱، ۴۴ دانش آموزان مدرسه احمدیه بروجرد یک بار دیگر با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدند. سازمان بازرسی استان لرستان اعلام کرد که دلیل مسومیت دانش آموزان مدرسه احمدیه روشن نشده است.
روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشت که افراط گرایان داخلی در صدر متهمان حوادث مسمومیت های سریالی دانش آموزان هستند و گفت تکرار حوادث مسمومیت در سه ماه گذشته نشان می دهد که این موضوع نمی تواند اتفاقی باشد.
۷ اسفند ۱۴۰۱، ۱۰۷ دانش آموز دیگر در مدرسه دخترانه ۱۵ خرداد در شهر بروجرد با علایم مسمومیت به بیمارستان منقتل شدند. پاک آیین سخنگوی وزارت بهداشت گفت: نتایج مستندی در مورد علت بیرونی مسمومیت دانش آموزان وجود ندارد اما روشن است که منشا مسمومیت ها ویروسی و میکروبی نیست.
منادی سفیدان رییس کمیسیون آموزش مجلس در مورد مسمویمت دختران دانش آموز گفت اراده و فکر پلیدی وجود دارد که می خواهد دختران کشور را از تحصیل باز دارد. فاضل میبدی استاد حوزه و دانشگاه در مصاحبه ای گفت که گروه های هزاره گرا با تحصیل دختران مخالف هستند و تلویحا مسمومیت در مدارس را با تندروی های مذهبی مرتبط دانست.

ارتباط مسمومیت دانش آموزان با گروه های تندروی مذهبی تکذیب شد
۸ اسفند ۱۴۰۱، رشیدی کوشکی نماینده مجلس گفت که مسمومیت دانش آموزان « قطعا» از خارج از کشور هدایت می شود. مصدق، معاون اول قوه قضاییه یک بار دیگر به دادستان قم مامورت داد تا مساله مسمومیت دانش آموزان قمی را بررسی کند. در بروجرد یک گزارش دیگر از مسمویمت دانش آموزان این بار از مدرسه پسرانه خیام ثبت شد، تعداد دانش آموزانی که از این مدرسه به بیمارستان منتقل شدند اعلام نشد. فاضل میبدی اظهارات خود در مورد ربط مسمومیت دانش آموزان با گروه های تندروی مذهبی را تکذیب کرد. آذری جهرمی وزیر سابق ارتباطات در توییتر خود نوشت حالا که عمدی بودن مسمومیت دانش آموزان تایید شده، الویت بعدی باید « مقابله با اقدامات تروریستی» باشد. این اولین باری بود که یک شخصیت سیاسی، مسمویت های دانش آموزان را « تروریستی» خطاب می کرد.
۹ اسفند ۱۴۰۱، ۳۵ دانش آموز دختر در مدرسه خیام در پردیس با علایم مسمویت به بیمارستان منتقل شدند. ۹ دانش اموز در قم با علایم مسمومیت در بیمارستان بستری شدند. امیرآبادی نماینده قم در مجلس با استناد به گفته های معاون وزیر بهداشت گفت اگر مسمومیت ها عمدی است، مسئولان امنیتی و انتظامی باید با آن برخورد کنند. وزیر بهداشت در جلسه ای در مجلس رسما اعلام کرد که مسمومیت دانش آموزان با « سم» بوده است و گفت کمیته ای از اساتید سم شناسی برای تحقیق در این مورد تشکیل شده است. او همچنین گفت این که سم چطور تولید شده، و آیا مسمومیت در مدارس عمدی است یا نه، در حیطه وظایف وزارت بهداشت نیست. قلیباف رییس مجلس در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان که گفته بود ۱۰ تا ۱۵ شهر درگیر مسمومیت های سریالی هستند، گفت که تنها دو شهر قم و بروجرد درگیر مسمویت ها بوده اند، کمیسیون بهداشت در مورد مسمویت ها گزارشی به او داده است و او در جلسه ای با حضور وزیر بهداشت در کمسیون بهداشت در مورد بررسی مسمومیت ها شرکت خواهد کرد. آیت الله علوی بروجردی در واکنش به اظهارات ضد و نقیض مسمولان در مورد مسمومیت دانش آموزان گفت در حالی که دادستان می گوید این حوادث عمدی است، نماینده می گویند در مورد آن بزرگ نمایی شده، آقایان اگر نمی توانند اصلا حرف نزنند چرا که حرف های شما بی اعتمادی به بار می آورد.

هیچ کس در مورد ماجرای مسمومیت ها بازداشت نشده
۱۰ اسفند ۱۴۰۱، زهرا شیخی سخنگوی کمیسیون بهداشت گفت تعداد دانش آموزان مسموم شده در حوادث مختلف در سه ماه گذشته ۸۰۰ نفر است که ۴۰۰ نفر آنها تنها علایم خفیف را تجربه کرده اند. ۱۵ دانش آموز در یک مدرسه در شهر کرمانشاه با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدند. گزارش مسمومیت ها به تهران هم رسید. یک دبیرستان دخترانه در تهرانسر، یک مدرسه دخترانه در تهران پارس، دبستان دختران یارنجی در نارمک، مدرسه دخترانه ۱۳ آبان و مدرسه هاجر در منطقه ۹ تهران، تعداد نامشخصی دانش آموزانشان را به علایم مسمومیت به بیمارستان فرستادند. شورای تامین استان تهران برای بررسی موضوع تشکیل جلسه دارد. در هفت مدرسه در اردبیل ۱۰۸ دانش آموز با علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند. بالاخره بعد از گذشت سه ماه از آغاز سریال مسمومیت ها، مساله در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت مطرح شد، رییسی در جلسه هیات دولت احمد وحیدی وزیر کشور را مامور پیگیری موضوع مسمومیت ها کرد. وزیر آموزش پرورش بعد از جلسه هیات دولت گفت که چون مساله مسولیت ها بین بخشی است پیگیری موضوع به وزارت کشور واگذار شده است. درحالی که خبرگزاری فارس اعلام کرده بود که سه نفر در مورد ماجرای مسمومیت ها بازداشت شدند، سردار رادان با تکذیب این خبر یک بار دیگر اعلام کرد که هیچ کس در مورد ماجرای مسمومیت ها بازداشت نشده است.
۱۱ اسفند ۱۴۰۱، ۴۸ دانش آموز و اولیای مدرسه راه زینب در اصلاندوز اردبیل با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدند. ۲۱ دانشجوی یک خوابگاه دخترانه در کرج با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدند. دادستان تهران اعلام کرد که به موضوع مسمومیت دانش آموزان تهرانی در شعبه ویژه دادسرای تهران رسیدگی می شود، و قول داد بعد از بازداشت مقصران این مسمومیت ها رسیدگی بدون نوبت به پرونده آنها انجام شود.

کاسه و کوزه بر سر تانکر نفت شکست!
۱۲ اسفند ۱۴۰۱، تسنیم یک بار دیگر تکرار کرد که مسمویمت دانش آموزان مدرسه خیام در تهران به دلیل توقف یک تانکر حامل نفت در کنار مدرسه بوده است و گفت که این تانکر روزهای گذشته در قم و بروجرد هم تردد داشته، و راننده آن در تهران بازداشت شده است. سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا ادعا کرد که گزارش های مسمویمت و احتمال ارتباط آنها با تظاهرات پاییز امسال در ایران نگران کننده است و خواهان پاسخگویی ایران در این مورد شد، با این حال هماهنگ کننده ارشد راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا در این مورد گفت که « هنوز نمی دانیم موضوع چیست و قبل از قضاوت باید منتظر نتیجه تحقیقات باشیم». دبیر ستاد حقوق بشر خواستار شناسایی فوری «عاملان» مسمومیت دانش آموزان شد و گفت ستاد حقوق بشر قوه قضاییه موضوع را پیگیری خواهد کرد. رییسی گفت که درموضوع مسمومیت دانش آموزان به وزرای اطلاعات و کشور دستور پیگیری داده است و گفت دشمنان با جنگ ترکیبی به دنبال ایجاد ناامنی در میان مردم بودند که به تازگی در جنگ رسانه ای به دنبال ایجاد استرس در دانش آموزان و والدین آنها هستند. الله کرم، « گروه های غرب گرا» را عامل اصلی ایجاد مسمومیت دانش آموزان دانست و گفت این گروه ها به « خراب کاری شرافت مندانه» به دنبال ورود به مجلس و بازگرداندن ریل کشور به سمت غرب و پذیرش برجام هستند.حمید رضا ترقی از اعضای موتلفه اسلامی گفت که عامل ضد انقلاب در مسمومیت ها دخیل بودند و اسناد متعددی در این مورد وجود دارد.امام جمعه موقت تهران خواهان برخورد با «عوامل ماجرای مسمومیت» شد. امام جمعه قم مسمویمت ها را به منافقین نسبت داد. امام جمعه اردبیل گفت مسمومیت دانش آموزان هیچ فایده ای برای نظام ندارد و امکان ندارد که این مساله کار نظام باشد. سازمان ملل خواهان تحقیقات شفاف در مورد موضوع مسمومیت دانش آموزان ایرانی شد. سخنگوی وزارت خارجه گفت پیگیری مساله مسمویمت ها از اولویت های دولت است و نسبت به سو استفاده خارجی از این موضوع هشدار داد. ملاله یوسف‌زی، فعال حقوق تحصیل کودکان گزارش های مسمویمت را « تلاشی هولناک و خشونت آمیز برای ترساندن زنان جوان از تحصیل و خاموش کردن صدای آنها» دانست.

استانداری اردبیل گزارش های مسمویت را « حمله بیولوژیکی» نامید
۱۳ اسفند ۱۴۰۱، ۷۰ نفر در هفتکل خوستان با علایم مسومیت به بیمارستان منتقل شدند. ۳۷ دانش آموز در یک مدرسه در شهر کوار در استان فارس با علایم مسمویمت راهی بیمارستان شدند، تعداد نامشخصی از دانش آموزان دو مدرسه دخترانه در همدان و کبودرآهنگ در استان همدان با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. ۳۰ دانش آموز مدرسه شاهد نورالزهرا در ارومیه با علایم مسمویمت راهی بیمارستان شدند. تعداد نا مشخصی دانش آموز در یک مدرسه در اسلام آباد کرج با علایم مسمویمت راهی بیمارستان شدند. ۲۹ دانش آموز دبیرستان ولی عصر در شهر زنجان با علایم مسمومیت به بیمارستان اعزام شدند. تعداد نامشخصی دانش اموز در مدرسه ام‌ابیها در اسلام شهر با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدند. ۱۲ دانش آموز در سه مدرسه جوادالائمه، فرزانگان و هاجر در بهارستان با علایم مسمومیت به بیماستان فرستاده شدند. ۶۰ دانش آموز در مدرسه امامت پاکدشت علایم مسمویمت گزارش کرده به بیمارستان فرستاده شدند. ۸ دانش آموز یک مدرسه دخترانه در محلات اراک با علایم مسمومت به بیمارستان فرستاده شدند. ۲۳ دانش آموز مدرسه حضرت مریم در بروجرد با علایم مسومیت به بیمارستان رفتند. در دبستان دخترانه سپهر مصباح در کرمانشاه تعداد نا مشخصی دانش آموز علایم مسمومیت گزارش کرده و به مراکز درمانی فرستاده شدند. ۴۹ دانش آموز یک مدرسه دخترانه در تبریز و باسمنج به علایم مسمویمت به بیمارستان فرستاده شدند. تعداد نامشخصی دانش آموز در مدارس شهرهای مشکین شهر و گرمی علایم مسمومیت گزارش کرده و به بیمارستان فرستاده شدند، مدیر کل امنیتی و انتظامی استانداری اردبیل گزارش های مسمویت در این دو شهر را « حمله بیولوژیکی» نامید. ۱۷ دانش آموز در هفتکل خوزستان با علایم مسمویمت به بیمارستان فرستاده شدند. ۲۰ دانش آموز در مدرسه محمدی در رباط کریم با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدند. ۴۴ دانش آموز قمی در پی گزارش مسمویمت در مدرسه در بیمارستان بستری شدند. در سمیرم ۹ دانش آموز مدرسه بانو امین شهر حنا، با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدند. در کاشان یک اتش سوزی در کنار هنرستان کتابچی و ورود دود ناشی از آن به مدرسه منجر به درخواست آمبولانس برای مدرسه شد. در مدرسه قدسیه شهرک شهید کشوری در ایلام ۷ دانش آموز با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. مهدی اسماعیلی عضو کمیسون بهداشت مجلس گفت که « قطعا عامل خارجی در مسمومیت دانش آموزان دختر وجود دارد» نایب رییس کمیسیون بهداشت مجلس گفت که دلیل بروز مسمویمت در دانش آموزان چند نوع گاز است، اما گفت بعید است گاز نیتروژن N2 در مسمومیت ها دخیل باشد. درگذشت یک دانش آموز دلیجانی در پی گزارش مسمویمت تکذیب شد. وزارت کشور در اولین بیاینه خود در مورد گزارش های مسمومیت گفت « در تحقیقات در مورد مسمومیت نمونه های مشکوکی پیدا شده که در حال بررسی است و نتایج آن توسط وزارت بهداشت به اطلاع عموم خواهد رسید». روزنامه کیهان مسمومیت های سریالی را «احیای اغتشاشات» نامید. رییس نهاد رهبری در دانشگاه ها گفت « هیچ آدم عاقلی تصور نمی کند که مسمومیت دانش آموزان کار نظام باشد». روزنامه اطلاعات « افراط گرایان متحجر و منجرد» را عامل مسمومیت ها دانست. دکتر محمدرضا هاشمیان، یکی از پزشکان بیمارستان مسیح دانشوری در مصاحبه ای گفت « دسترسی به گازهایی که دانش آموزان با آن مسموم شده اند برای افراد عادی امکان پذیر نیست». کریمی اصفهانی عضو شورای مرکزی حزب موتله گفت مسمویمت دانش آموزان واقعیت ندارد و « دشمنان مسمومیت سازی و کشته سازی می کنند».

سریال مسمویت ها به نیشابور رسید
۱۴ اسفند ۱۴۰۱ تعداد ۵۰ دانش آموز در دبیرستان دخترانه بقراط دچار علائم مسمومیت شده و از این تعداد ۱۰ نفر با اورژانس به بیمارستان منتقل شدند. ابوطالب جوان فرماندار نیشابور گفت: بیشتر این جریان حالت روانی دارد و دانش‌آموزان بدحال نیستند‌.
در این روز ۷۲ دانش آموز در تبریز با علایم مسمویمت در بیمارستان بستری شدند. تعداد نامعلومی دانش آموز در مدرسه دخترانه شاهد اصفهان با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدند. تعداد نامعلومی دانش آموز در دو مدرسه ابتدایی و دبیرستان در شهر زنجان به علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدند. ۲۹ دانشجور دختر یک خوابگاه دانش گاه فنی و حرفه ای در شهر ارومیه با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. ۳۷ دانش آموز دیگر در تبریز با علایم مسومیت در بیمارستان بستری شدند. ۴۶ دانش آموز از دبیرستان شاهد نرجس و یک ابتدایی مختلط در روستای گلی در شهر بجنورد با علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند. ۱۵ دانش آموز در یک مدرسه غیرانتفاعی در ابیک به علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند. معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز گفت در مناطق مختلف استان خوزستان ۳۱۲ دانش آموز با علایم مسمومیت در بیمارستان بستری شده اند. ۱۰ دانش آموز در مدرسه ای در ایوان استان ایلام با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند، تا ساعت شش عصر امروز تعداد دانش آموزانی که در خوزستان با علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند به ۷۰۰ نفر رسید، مسمومیت ها در اهواز، رامهرمز، ماهشهر، امیدیه، سربندر، و آبادان گزارش شد. در سه مدرسه دخترانه در مشهد و نیشابور جمعا ۱۰۰ دانش آموز با علایم مسمومیت به بیماستارن منثل شدند. ۲۶ دانش آموز در دو مدرسه درشهرهای یاسوج و سی سخت با گزارش علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند. ۴۰ دانش آموز در قزوین بر اثر آنچه معاون امنیتی استاندار قزوین استنشاق گاز فلفل نامیده است با علایم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند.۱۷ دانش آموز، ۱۵ پسر و ۲ دختر در مدارس خرم آباد با گزارش مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند. ۳ دانش آموز در قم با علایم مسمومیت در بیمارستان بستری شدند. وزیر بهداشت بابت « نگرانی اولیای دانش آموزان در مساله مسمومیت دانش آموزان» عذرخواهی کرد و گفت در این مور منتظر اعلام نتیجه از سوی نهادهای ذی ربط هستیم. معاون امنیتی وزیر کشور طراحان مسمومیت دختران دانش آموز و شعار زن، زندگی، آزادی را یکی دانست و هدف اصلی آن را ایجاد ناامنی روانی، تعطیلی مدارس، و اتهام زنی به نظام توصیف کرد. اولین جلسه کمیته بررسی دلایل مسمومیت دانش آموز که قالیباف دستور تشکیل آن را داده بود برگزار شد و قرار شد نمایندگانی از سازمان پدافند غیرعامل، وزارت خانه های بهداشت، کشور، آموزش و پرورش، و دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی به مجلس بیایند و به کمیته توضیح دهند. خبرگزاری فارس در گزارشی مقصر مسمومیت ها را « شیطنت دانش آموزان» خواند. سخنگوی دولت در توییتی، گزارش های مسمویمت را « القای ناامنی» خواند. فرمانده سپاه کرمانشاه گفت در موضوع مسمومیت دانش اموزان در این استان سرنخ هایی به دست آمده و نتایج بررسی ها در آینده عنوان خواهد شد. سید علی پور طباطبایی، از مدیران سایت خبری « قم نیوز» که از اولین روزهای گزارش مسمویمت در مدارس قم درحال پیگیری موضوع بود بازداشت شد.

تاکید رهبری درباره مسمومیت‌ها؛ جنایت بزرگ و غیرقابل اغماض
۱۵ اسفند ۱۴۰۱، رهبری در حاشیه مراسم روز درخت کاری با اشاره به موضوع مسمومیت دانش آموزان از مسئولان خواستند که این موضوع را با جدیت دنبال کنند و گفتند که در صورت عمدی بودن این مساله، « این یک جنایت بزرگ و غیرقابل اغماض» است.
به گزارش روابط عمومی آموزش و پرورش نیشابور تعداد ۱۶ دانش آموز از دبیرستان های شهید مدنی و شهید امامیان نیشابور به بیمارستان اعزام شدند.
۳۰ دانش آموز یک دبیرستان دخترانه در قوچان، با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدند. ۱۶ دانش آموز و یک معلم در دبیرستان های شهید مدنی و شهید امامیان در نیشابور با علایم مسمومیت به بیمارستان اعزام شدند، یکی از این مدارس، روز پیش از آن هم ۳۷ دانش آموز را با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده بود. تعداد نامشخصی دانش آموز در یکی از مدارس شهر لار با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. ۴۹ دانش آموز در دو مدرسه در شهرهای همدان و ملایر با علایم مسمویمت راهی بیمارستان شدند. ۱۳ دانش آموز یک کلاس در مدرسه شاهد شهیده مقبل در سنندج با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. در سه شهر دشت آزادگان، صدون و اندیمشک، در خوزستان ۹۳ دانش آموز با گزارش مسمومیت در بیمارستان بستری شدند. ۸۸ دانش آموز در دوگنبدان، ۲۳ دانش آموز در دهدشت، و ۱۸ دانش آموز در یاسوج در استان کهکیلویه و بویر احمد با علایم مسمومیت در بیمارستان پذیرش شدند. محسنی اژه ای عوامل «مسمومیت دانش آموزان» را « مفسد فی الارض» خواند و گفت هر کسی که به نحوی در این مسمومیت ها دخالت داشته باشد به اشد مجازات می رسد.

ردپای داعش در مسمومیت دختران ایرانی
بادامچیان دبیرکل موتلفه اسلامی مسمومیت دانش آموزان را به گردن « کسانی که داعش را راه انداخته اند» منسوب کرد و گفت « قطعا چنین کاری از سازمان مجاهدین بر می آید». رییس کل دادگستری البرز از تشکیل شعب ویژه برای رسیدگی به مسمومیت های دانش آموزان در دادگستری این استان خبر داد. وزیر کشور از دستگیری تعدادی از عاملان مسمومیت دانش آموزان در برخی استان ها خبر داد. معاون امنیتی وزیر کشور گفت در پنج استان افرادی در پرونده مسمومیت دانش اموزان بازداشت شده اند اما بازداشت شدگان از کادر مدرسه نیستند. در بیانیه شماره سه وزارت کشور در مورد مساله مسمومیت ها اعلام شد که وزارت اطلاعات، اطلاعات نیروی انتظامی و سپاه در شش استان خوزستان، آذربایجان غربی، فارس، کرمانشاه، خراسان و البرز چند نفر را در مورد پرونده مسمومیت ها بازداشت کرده اند. استاندار خراسان رضوی گفت طی سه روز گذشته ۴۰۰ دانش آموز در ۲۳ مدرسه در هشت شهر این استان علایم مسمومیت گزارش کرده اند و همزمان گفت که مسمومیت دانش آموزان منشا جدی ندارد. ارتباط فوت دانش آموزی به نام اسرا عباس نژاد در دیوان دره، با گزارش های مسمومیت دانش آموزان تکذیب شد.

عامل مسمومیت ماده بد است نه سمی!
۱۶ اسفند ۱۴۰۱، تعداد نامشخصی دانش آموز در دو دبیرستان فرزانگان و شهدای والفجر در نی‌ریز فارس گزارش مسمومیت دادند. ۱۱ دانش آموز در علی آباد کتول، دو دانش آموز و یک معلم در شهر رامیان در استان گلستان با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدند. ۴۳ دانش آموز در سه مدرسه علوی، آرمیتا و الزهرا یاسوج با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. دبیر علمی کمیته بررسی علل مسمومیت دانش آموزان استفاده از ماده سمی در مدارس را « منتفی» دانست و گفت عامل مسمومیت ها یک ماده «محرک» است نه یک ماده سمی. سازمان نظام پزشکی در بیانیه ای مسموم کردن دانش آموزان را محکوم کرد و آمادگی خود را برای کمک به بررسی مساله اعلام کرد. رییس سازمان بازرسی کل کشور گفت تا کنون در مورد مسمومیت ها بازداشت نشده است.

علام جرم علیه سه فرد و سه رسانه در جریان مسمومیت‌ها
۱۸ اسفند ۱۴۰۱، پارلمان اروپا اعلام کرد چهارشنبه آینده موضوع مسمومیت دانش‌آموزان ایرانی را در جلسه خود بررسی خواهد کرد.
سازمان ملل اعلام کرد تیم های کشوری این سازمان در ایران برای بررسی سریع و دقیق واقعیت ماجرای مسمویمت دانش آموزان اعلام آمادگی کرده اند. دکتر محمدرضا هاشمیان که قبلا گفته بود دسترسی به موادی که باعث بروز مسمومیت شده است برای افراد عادی ممکن نیست، در یک پست اینستاگرامی گفت که مشاهدات عینی و تحقیقات بالینی نشان می هد که ۹۰ درصد مسمویمت دانش آموزان ناشی از استرس و هیستری است نه استنشاق ماده سمی.
دادستان تهران اعلام کرد که در مورد گزارش‌های مسمومیت علیه صادق زیباکلام، رضا کیانیان، آذر منصوری، روزنامه‌های شرق و هم‌میهن و سایت خبری رویداد ۲۴ اعلام جرم کرده و برای آنها پرونده قضایی تشکیل داده است.
۱۹ اسفند ۱۴۰۱، یک منبع که نام آن اعلام نشده به روزنامه همشهری گفت چند نفر از جمله یک بلاگر در شهر ارومیه در رابطه با گزارش‌های مسمومیت دانش‌آموزان بازداشت شده‌اند. امام جمعه موقت تهران، گزارش‌های مسمومیت دانش‌آموزان را به برنامه‌ریزی «سران اغتشاش‌گران» نسبت داد.
مهدی سعادتی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ادعا کرد که عوامل مسمومیت‌ها بازداشت شده و اعتراف کرده‌اند که از طریق فضای مجازی از خارج از کشور هدایت شده‌اند.
وزارت کشور در بیانه‌ای جدیدی اعلام کرد که بیش از ۱۰۰ نفر در ارتباط با گزارش‌های مسمومیت در کشور بازداشت شده‌اند، در این بیانیه توضیح داده شده که برخی از بازداشت شدگان دانش‌آموزانی هستند که قصد شیطنت و برهم زدن کلاس‌ها را داشته‌اند، و برخی دیگر با آنچه که «انگیزه‌های معاندانه» خوانده شده است به دنبال ایجاد ترس و وحشت در بین مردم بوده‌اند.

سرشبکه‌های مسمومیت‌ها در حال شناسایی هستند
۲۱ اسفند ۱۴۰۱، وزیر ارشاد در واکنش به احضار، دستگیری و تشکیل پرونده برای رسانه‌ها و افراد شناخته شده در موضوع اظهارنظر در مورد گزارش‌های مسمومیت دانش‌آموزان گفت آزادی بیان در کشور ما با هیچ جای دیگری قابل مقایسه نیست و با کسانی که خطا می‌کنند طبق قانون برخورد می‌شود. کارگروه حقیقت‌یاب مسمومیت دانش‌آموزان که احتمالا نام دوم برای همان کمیته ویژه بررسی موضوع مسمومیت دانش‌آموزان است که در مجلس تشکیل شده، ادعا کرد که «با اقدامات انجام شده مسمومیت‌ها در کشور رو به کاهش است و سرشبکه‌های مسمومیت‌ها در حال شناسایی هستند»

اژه‌ای:اجازه ندهید رسیدگی به پرونده‌های مربوط به مسمومیت دانش‌آموزان طولانی شود
۲۲ اسفند ۱۴۰۱، محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه از قضات دادگاه‌ها خواست تا اجازه ندهند رسیدگی به پرونده‌های مربوط به مسمومیت دانش‌آموزان طولانی شود، او در اظهاراتی گفت که ماجراهای اخیر {گزارش های مسمومیت} منجر به بروز اضطراب در مردم و مدارس شده است و خواهان رسیدگی به پرونده عاملان و شفاف شدن نوع کار و انگیزه آنها برای مردم شد. اژه‌ای علاوه بر این تاکید کرد «در ماجرای مدارس شایعات زیادی مطرح است که برخی واقعا بی‌اساس هستند و به دلهره مردم اضافه می‌کنند».
۲۳ اسفند ۱۴۰۱، سخنگوی قوه قضاییه گفت با توجه به این که رخ دادن یا رخ ندادن مسمومیت در مدارس باید توسط آزمایشگاه های تخصصی و سم شناسی مشخص شود، بهتر است به جای عبارت « مسمومیت دانش اموزان» از « بد حالی دانش آموزان» استفاده شود. او البته توضیح نداد که چرا بعد از ۱۱۴ روز از اولین گزارش مسمومیت دانش آموزان، هنوز نتایجی از آزمایشگاه های مرجع سم شناسی در مورد بررسی نمونه های اخذ شده منتشر نشده است.
۲۴ اسفند ۱۴۰۱، سخنگوی فراجا اعلام کرد که بیش از ۱۱۰ نفر در رابطه با پروند گزارش های مسمومیت دانش آموزان دختر توسط سازمان اطلاعات نیروی انتظامی بازداشت شده اند، و بار دیگر تاکید کرد که برخی از مسمومیت ها واقعی و برخی از گزارش ها ناشی از جو روانی است.
۲۵ اسفند ۱۴۰۱، پارلمان اروپا در قطع نامه ای آنچه « مسمومیت دختران دانش آموز» خوانده شده است را محکوم کرده و بار دیگر خواستار قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه های تروریستی اتحادیه اروپا شد.

افزایش بازداشت‌ها در قائله مسمومیت‌ها
۲۷ اسفند ۱۴۰۱، جانشین فرمانده نیروی انتظامی خبر داد که شمار بازداشت ها در پرونده مسمومیت دانش آموزان به ۱۱۸ نفر افزایش یافته است، که برخی از آن ها مظنون و برخی مشکوک بوده اند.

سال ۱۴۰۲ و آغاز دوباره مسمومیت‌ها
۱۴ فرودین ۱۴۰۲، در اولین روز کاری مدارس در سال جدید، تعدادی از دانش آموزان دختر یک دبیرستان در محمدیار شهر نقده، با علایم مسمومیت راهی بیمارستان شدند. دانش آموزان گزارش داده اند که ابتدا بویی شبیه سوختن لاستیک احساس کرده و بعد دچار سرگیجه، تهوع و سردرد و شکم درد شده اند. این خبر اولین بار حوالی ظهر توسط رسانه های محلی و بعد از آن توسط روزنامه شرق منتشر شد، ساعاتی بعد روزنامه شرق بدون توضیح خبر را از خروجی خود حذف کرد اما اواخر شب، فارس خبر را در گفت و گو با رییس آموزش و پرورش شهر نقده تایید و دوباره منتشر کرد.
۲۶ فرودین ۱۴۰۲،سرپرست مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی نیشابور گفت: پنج نفر از دانش آموزان دختر هنرستان گلفام شهرستان نیشابور با علایم تحریک تنفسی و تهوع به بیمارستان های زیر پوشش این دانشگاه منتقل شدند.
روزنامه اطلاعات در اعتراض به نامشخص بودن دلیل گزارش‌های مسمومیت در کشور، بی‌نتیجه بودن پیگیری‌ها در مورد معمای مسمومیت دانش‌آموزان را با پیگیری‌های دستگاه‌های مختلف در مورد حجاب مقایسه کرد و نوشت آیا زمان آن نرسیده است که مردم در جریان نتیجه روشن پیگیری‌ها در مورد گزارش‌های مسمویمت دانش‌آموزان قرار بگیرند؟

دستگاه‌های امنیتی سر نخی در مورد ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان پیدا نکردند
۲۱ فرودین ۱۴۰۲، محمد حسن آصفری، نماینده مجلس در مصاحبه‌ای گفت که دستگاه‌های امنیتی نتوانسته‌اند سر نخی در مورد ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان پیدا کنند. برخی گزارش‌های رسانه‌های محلی و کاربران شبکه‌های اجتماعی از اعتصاب در بازار سقز در اعتراض به ادامه وقوع مسمومیت در مدارس خبر دادند. بعد از گزارش مسمومیت در یک مدرسه در پردیس، خبرگزاری مهر با انتشار ویدیوئی ادعا کرد عامل مسمومیت دانش‌آموزان این مدرسه، انفجار نارنجک عطری در حیاط مدرسه بوده است.
لازم به ذکر است در این حوادث منشأ انتشار گاز حداقل در یک مورد یک وسیله کپسول‌مانند دانسته شده که گاز ناشی از آن بی‌رنگ و بی‌بو بوده و به صورت «نشت تدریجی» رخ داده‌است ولی قدرت گاز خارج‌شده به حدی بوده که افزون بر کسانی که داخل کلاس بوده‌اند افراد داخل راهرو هم دچار مسمومیت شده‌اند.
سه ماه پس از شروع این حملات، علیرضا منادی سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که «گاز دی‌نیتروژن (N2) در سم منتشرشده در مدارس وجود داشته‌است.» اما هنوز هیچ اظهار نظر رسمی درباره عامل یا عوامل این مسمومیت ها از سوی منابع رسمی منتشر نشده است.