پس از دو دهه انتظار، نیشابور سرانجام به نقطه‌ای رسیده است که می‌تواند طلسم ۲۰‌ساله‌اش را در حوزه درمان بشکند. بیمارستان سوم این شهر ـ که از زمان کلنگ‌زنی تا امروز از دولت احمدی‌نژاد تا دولت چهاردهم، میان وعده‌ها، توقف‌ها و حوادث ملی و جهانی سرگردان بود ـ قرار است آبان‌ماه امسال افتتاح شود.
طرحی که زمانی زمین آن برای ساخت مسکن مهر مصادره شد، سال‌ها در پیچ‌و‌خم اعتبارات قطره‌چکانی گرفتار ماند و حالا در واپسین روزهای پاییز امید دارد بر زخم‌های مزمن درمانی نیشابور مرهمی بگذارد.
اما در کنار خبر خوش افتتاح، جدال تازه‌ای شکل گرفته است؛ جدالی بر سر نام این بیمارستان. آیا قرار است «عطار» باشد، یا «شهید رئیسی»؟ پرسشی که سایه آن بر مراسم افتتاح هم افتاده و بار دیگر نشان می‌دهد در نیشابور، حتی سلامت نیز بی‌حاشیه نیست.

دستاورد دولت بهار برای نیشابور

رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور از افتتاح بیمارستان سوم این شهرستان در آبان ماه امسال خبر داد تا بالاخره این طرح ملی پس از ۲۰ سال تعلل و فراز و نشیب‌های فراوان به بهره‌برداری برسد.
بیمارستانی که مکان اختصاص یافته به آن در دوران هاشمی فرماندار اسبق نیشابور در دولت احمدی‌نژاد با وجود اینکه حتی پی‌های بیمارستان هم احداث شده بود به طرح مسکن‌های مهر واگذار شد تا عقب‌ماندگی مفرط نیشابور بزرگ در حوزه بهداشت و درمان و تخت‌های بیمارستانی دو چندان شود.
پس از آن در دولت روحانی با پیگیری نمایندگان و مسئولان جانمایی محل جدید احداث بیمارستان سوم نیشابور در شمالی‌ترین نقطه شهر نیشابور انجام شد و با تخصیص اعتبارات به صورت قطره‌چکانی عملیات احداث آن آغاز شد اما با وجود وعده‌های فراوان به پایان نرسید.
در دولت شهید رئیسی وعده افتتاح بیمارستان سوم نیشابور دوباره نگاه‌ها را به این طرح عقب مانده جلب کرد اما حادثه غیرمنتظره شهادت رئیس دولت سیزدهم باز هم روند احداث و تکمیل این بیمارستان را دچار تأخیر کرد. با روی کار آمدن دولت چهاردهم دوباره این طرح ملی در دستور کار قرار گرفت اما انگار حوادث و اتفاقات غیرمترقبه با این پروژه گره خورده است و این بار وقوع جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل روند اجرایی این طرح ملی را با چالش‌ها و نگرانی‌های جدی مواجه کرد.
از زمان آغاز احداث این بیمارستان ریاست دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور قریب به چهار بار عوض شده تا اینکه امروز قرعه فال به نام دکتر غزاله دوست‌پرست رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور افتاد تا در نشست خبری در سالن جلسات بیمارستان سوم نیشابور خبر افتتاح این بیمارستان را بدهد.

عطار یا شهید رئیسی، واقعا مسئله این است؟
برگزاری نخستین نشست خبری در بیمارستان سوم نیشابور توسط دکتر دوست‌پرست رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی این شهرستان ظاهرا مهر پایانی است بر طلسم ۲۰ ساله این طرح ملی که روند طولانی آن موجب یاس و ناامیدی شهروندان شده بود.
اما در این نشست تعیین نام بیمارستان سوم نیشابور تبدیل به یکی از سوالات کلیدی موافقان و مخالفان نام شهید رئیسی و عطار شده بود.
ماجرای نامگذاری بیمارستان سوم نیشابور به نام شهید رئیسی از آنجا آغاز شد که مهدی دونده فرماندار نیشابور طی مصاحبه‌ای اعلام کرد: قرار بود این بیمارستان هم‌زمان با سفر رئیس‌جمهور فقید به بهره‌برداری برسد که سیدابراهیم رئیسی به شهادت رسید و به همین دلیل نام آن به شهید رئیسی تغییر می‌کند اتفاقی که تاکنون محقق نشده است.
برخی هم معتقدند بیشترین بودجه برای ساخت این بیمارستان در دولت شهید رئیسی اختصاص پیدا کرده است که تعیین صحت و سقم آن نیازمند بررسی دقیق‌تر است اما آنچه مشخص است براساس اظهارات رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور در صورت خلع ید نکردن پیمانکار بیمارستان این پروژه هنوز به سرانجام نمی‌رسید.
لازم به ذکر است انجام نشدن برخی تعهدات و کوتاهی‌های پیمانکار در روند اجرایی این پروژه یکی از دلایل اصل افتتاح نشدن این طرح در زمان تعیین شده بوده است.
با این وجود به نظر می رسد فشار برخی گروه ها برای ایجاد حاشیه در خصوص تعیین تکلیف نام بیمارستان سوم نیشابور نیازمند ورود جدی شورای تامین است که رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور نیز به آن اشاره و تاکید کرد: بیمارستان سوم شناسنامه ملی به اسم عطار دارد و پروانه و تمام مکاتبات آن به اسم عطار است.
وی افزود: پس از شهادت آیت ا.. رئیسی پیشنهاد تغییر نام این بیمارستان به اسم ایشان توسط فرماندار در مصاحبه‌ای اعلام شده اما پروسه اداری آن طی نشده و صرفا یک‌پیشنهاد بوده که رسانه ای شده است.
وی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی نهادی اجرایی است و پیشنهاد و انتخاب نام بیمارستان در اختیار ما نیست افزود: دکتر مجدی رئیس وقت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور موضوع تغییر نام بیمارستان از عطار به آیت ا.. رئیسی را از وزارتخانه پیگیری کرده بود و وزارتخانه اعلام کرده تا پروانه بهره‌برداری صادر نشود امکان تغییر نام وجود ندارد.

دانشگاه علوم پزشکی نیشابور محلی برای گروکشی سیاسی نیست
دکتر غزاله دوست‌پرست در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه ما وارد بازی‌های سیاسی نمی‌شویم گفت: برای ما فرقی ندارد نام بیمارستان سوم نیشابور شهید رئیسی باشد یا عطار؛ دانشگاه علوم پزشکی نیشابور محلی برای گروکشی سیاسی نیست و شورای تامین مرجع نهایی تعیین نام بیمارستان سوم نیشابور است.

پروژه‌ای با ۱۲۰درصد پیشرفت!
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه ادعا میشد این پروژه ۱۲۰درصد پیشرفت داشته اظهار کرد: در آغاز کار من در دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور گفتند این پروژه ۹۵درصد پیشرفت داشته اما سازه ۸۵درصد پیشرفت فیزیکی داشت.
وی افزود: در حال حاضر سازه ۱۰۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته اما به دلیل کمبود نیروی انسانی، قانونی و عرفی و شرعی مجاز به افتتاح صددرصد بخش‌ها نیستیم و به زودی با تکمیل کادر انسانی همه بخش‌ها فعال خواهد شد.
وی گفت: برای تکمیل نیروی انسانی به‌صورت شخصی از طریق نمایندگان با وزارت وارد گفتگو و تعامل شدیم تا بتوانیم بدون فشار بر همکاران دو بیمارستان دیگر، کار را پیش ببریم و نیروی انسانی را تامین کنیم.

فراز و فرودهای بیمارستان سوم نیشابور

محمد مهرپویان معاون توسعه مدیریت و منابع و برنامه‌ریزی دانشگاه علوم پزشکی نیز در این نشست خبری با اشاره به اینکه احداث بیمارستان یکی از فنی‌ترین طرح‌های عمرانی است اظهار کرد: این پروژه در سال ۹۴ در قالب یک پروژه ملی توسط سازمان مسکن و شهرسازی آغاز شد و در سال ۱۳۹۷ تحویل شرکت مادر تخصصی زیر نظر وزارت بهداشت می‌شود اما تا سال ۱۳۹۸ هیچ اقدامی انجام نمی‌شود.
در آن سال پروژه به سازمان مجری واگذار می‌شود و با پیگری نماینده نیشابور این پروژه به دانشگاه واگذار می‌شود و به مناقصه گذاشته می‌شود اما مناقصه انجام نشده و به یک خیر واگذار می‌شود اما باز هم اقدامی انجام نشد و یک سال بعد به دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور واگذار می‌شود.
وی در ادامه گفت: در سال ۱۳۹۹ پروژه ۱۶ هزار متری بیمارستان سوم نیشابور آغاز می‌شود و ۱۴ هزار متر از این پروژه تغییر نقشه صورت می گیرد و به یک شرکت پیمانکار برای ۲ سال با مبلغ ۹۷ میلیارد تومان واگذار می‌شود.

خلع ید پیمانکار بیمارستان
مهرپویان در ادامه گفت: طبق استعلام‌ها و بررسی‌های انجام شده در سه دوره ریاست پیشین تا اردیبهشت ۱۴۰۴ طبق ادعای انجام شده این پروژه ۱۲۰ درصد تکمیل شده بود.
مهرپویان با اشاره به اینکه از سال ۱۴۰۱ این پروژه پیشرفتی نداشته و به همین خاطر پیمانکار خلع ید می‌شود اظهار کرد: قرار بود بیمارستان سوم نیشابور شامل ماده ۴۶ شده و پیمانکار خلع ید شود اما در بهمن ۱۴۰۳ طبق بررسی‌های انجام شده معلوم شد این پروژه شامل ماده ۴۶ نمی‌شود زیرا همه تاخیرها به صورت مجاز منظور شده بود بنابراین طبق یک صورتجلسه تحویل موقت شد و آن زمان ‌معلوم شد پیشرفت این پروژه ۸۰ درصد بوده و برای تکمیل آن ۱۵۰ میلیارد تومان دیگر لازم است.

ورود مستقیم دانشگاه به پروژه بیمارستان سوم
وی در ادامه افزود: در اردیبهشت ۱۴۰۴ این پروژه را شامل ماده ۳۲ کردیم و از شرکت پیمانکار تسلا این پروژه تحویل گرفته شد و دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور مستقیما وارد شد. در آن زمان بیمارستان سوم دارای برق و آب نبود و دانشگاه وارد یک پروژه ۸۰ درصدی شد.
وی گفت: براساس گزارش‌کار گرفته شده پیش‌بینی شد تا شهریور ماه این پروژه تکمیل شود اما پس از ورود به پروژه مشخص شد این دارای نواقص و کمبودهای اساسی است.

نقص در سیستم فاضلاب
مهرپویان با اشاره به اینکه پروژه بیمارستان یک پروژه کیفی است و‌ همه موارد آن باید دارای بالاترین کیفیت باشد گفت: ۲ هفته پس از تحویل پروژه سیستم فاضلاب بیمارستان سوم نیشابور تست شد و ۲۰ هزار لیتر آب وارد فاضلاب بیمارستان کردیم اما در خروجی تصفیه‌خانه ۲ لیتر آب خارج شد.
وی افزود: با همکاری یک شرکت پیمانکار کل سیستم فاضلاب با ویدیومتری بررسی و مشخص شد بالغ بر ۵۰۰ متر خط فاضلاب دارای اشکال عمده است که دوباره بازسازی و احداث شد.
وی اظهار کرد: مشکل دیگر این بود که در بخش تامین گازهای طبی ۵۰درصد فشار خروجی دچار نشتی بود که ردیابی آن در ۱۶ هزار متر طول سیستم بسیار مشکل بود.
وی افزود: در مورد دیگر با بررسی‌های انجام شده مشخص شد برای دریچه‌های کولر؛ کانال هوا نصب نشده است و دانشگاه علوم‌پزشکی نیشابور با این نواقص پروژه را تحویل گرفت و نمی‌توانستیم پروژه را طبق زمان‌بندی اعلام شده افتتاح کنیم.

چالش جنگ ۱۲ روزه
وی افزود: در این میان جنگ ۱۲ روزه ۲ ماه پروژه‌ها را با تاخیر روبرو‌کرد اما در همان حال بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان در ۲ بیمارستان حکیم و ۲۲ بهمن نیشابور برای موارد استراتژیک هزینه شد و با اینکه در تامین تجهیزات با مشکلات جدی روبرو شدیم پروژه بیمارستان سوم هم تعطیل نشد.
وی گفت: برای تامین ۲ دیزل ۱۲۵۰ کیلو‌واتی مناقضه برگزار شد که برنده نداشتیم و شرکت کنندگان ۲ برابر قیمت پیشنهادی قیمت داده بودند و به ناچار با ترک تشریفات با مبلغ ۴۰ میلیارد تومان تجهیزات تامین شد و سیکل تامین برق اضطراری بیمارستان سوم نیشابور راه‌اندازی شد.
وی خاطرنشان کرد: برای این مجموعه ۲۵۰۰ کیلووات برق ذخیره پیش‌بینی شده و علاوه بر این تامین برق این بیمارستان از ۲ خط انتقال تامین می‌شود تا در صورت قطع برق از یک خط انتقال از خط دیگر تامین برق شود.

کمبود نیروی انسانی
مهرپویان گفت: در این پروژه از محل مشارکت اجتماعی وزارت نفت ۱۱۰ میلیارد تومان هزینه شده است.
وی اظهار کرد: این پروژه در یکی از سخت‌ترین دوران‌های اقتصادی به سرانجام رسید و با ۱۵۰ نفر کارگر در این پروژه ورود کردیم و برای راه‌اندازی کامل این بیمارستان ۳۰۰ نفر کمبود نیرو داریم و این بیمارستان دارای ۱۷۵ تخت بیمارستانی و ۳۰ تخت ستاره‌دار است
وی افزود: سی تی اسکن بیمارستان سوم به عنوان پنجمین سی‌تی اسکن شهرستان نیشابور با مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان تامین و تجهیز شد.

بیمارستان چهارم نیشابور
مهرپویان گفت: برای بیمارستان چهارم نیشابور بهتر است بیمارستان ۲۲ بهمن نیشابور را که فرسوده شده جایگزین کرد البته در حال حاضر امکان احداث ساختمان جدید در همان مکان با توجه به موقعیت شهری و ترافیک وجود ندارد و باید زمینی در جنوب شهر پیش‌بینی شود.

کلام آخر
در حالی که پس از دو دهه انتظار، بیمارستان سوم نیشابور در آستانه افتتاح قرار دارد، بی‌تردید این پروژه ملی باید فراتر از دنیای سیاست و گروکشی‌های سیاسی دیده شود. اما متأسفانه، نامگذاری بیمارستان به موضوعی جنجالی تبدیل شده که سایه‌اش بر این دستاورد مهم افتاده است. اگرچه در سایه مشکلات مالی و اجرایی، این پروژه به پایان رسیده است، اما اکنون زمان آن است که به جای مشغول شدن به مسائل حاشیه‌ای، به آینده بهداشت و درمان شهرستان نگاه کنیم. نیشابور به عنوان یک شهر تاریخی و فرهنگی، باید در عرصه سلامت نیز جایگاه شایسته‌ای پیدا کند و این امر جز از طریق همدلی و دوری از بازی‌های سیاسی ممکن نیست. باید با نگاه به منافع بلندمدت مردم و توسعه پایدار، برای ساختن زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی تلاش کرد، زیرا سلامت شهروندان در نهایت، مهم‌تر از هر نام و برچسب سیاسی است. این پروژه نباید تنها یک دستاورد دولتی باشد، بلکه باید نمادی از هم‌دلی و همکاری همگان در مسیر پیشرفت و آبادانی نیشابور باشد.